Sinds 2022 zijn het financieel moeilijke tijden voor gezinnen als ook voor bedrijven. Ook organisaties in de zorgsector, zoals ziekenhuizen en woonzorgcentra, hebben het tegenwoordig financieel niet gemakkelijk. Als medewerker van Zorg-Saam hebben jullie misschien een aantal rondspokende vragen: Is de organisatie waarvoor we werken financieel gezond? Maakt vzw Zorg-Saam winst? Waarom moeten we als vereniging zonder winstoogmerk (vzw) winst maken? En wat is de impact van de huidige economische crisis op onze vzw? In dit artikel proberen we kort het een en ander toe te lichten.
Vzw Zorg-Saam is als zorggroep van woonzorgcentra financieel gezond. We hebben een gezonde balans, waarbij ongeveer de helft bestaat uit eigen vermogen. Zorg-Saam is een vzw, een vereniging zonder winstoogmerk, wat betekent dat ons doel niet bestaat uit winst maken. Natuurlijk moeten we winst genereren om blijvend te investeren in kwaliteit van zorg. Het verschil met commerciële woonzorgcentra (die wel tot doel hebben om winst te maken), is dat de winst niet wordt uitgekeerd aan aandeelhouders, maar volledig ten dienste komt van de doelstelling van de vzw. Onze hoofdambitie is elke bewoner en zorgvrager een zo goed en zo gelukkig mogelijk leven bezorgen, rekening houdend met ieders eigenheid. Ons financieel beleid staat volledig ten dienste van deze hoofdambitie.
De winst van onze vzw staat door de oorlog in Oekraïne echter sterk onder druk, waardoor we in 2022 door een samenloop van omstandigheden verlies maakten. De inflatie is historisch hoog en weegt op onze kostenstructuur. Enerzijds stijgt de personeelskost door schaarste op de arbeidsmarkt en de stijgende inzet van dure interimkrachten, wat weegt op onze winstgevendheid. Anderzijds hebben we ook in niet-personeelskosten te maken met grote prijsstijgingen: de voedingskosten stegen met 15% en de energiekost ging met maar liefst 60% de hoogte in, waarvan amper 20% gefinancierd werd via een eenmalige tegemoetkoming van de overheid. De dagprijs, gereglementeerd op vlak van dagprijsverhogingen, steeg slechts met 7%.
De vooruitzichten voor 2023 zijn iets rooskleuriger, waarbij we het verlies opnieuw kunnen ombuigen in een kleine, noodzakelijke winst. De komende jaren staan we voor een piek aan investeringen in nieuwbouwprojecten, waarbij ongeveer 50% van de bestaande bedden vernieuwd worden. We kunnen niet ontkennen dat we in een moeilijke economische situatie zitten op vlak van bouwprojecten. De bouwkost steeg in amper drie jaar met meer dan 40%, de rentetarieven evolueerden na een lange periode van lage rente rond 1% naar 3,5%. De realisatie van de bouwprojecten in huidige economische omstandigheden is voor onze vzw dan ook een grote uitdaging.
De overheid bouwde bovendien, onder impuls van de privatisering van de ouderenzorg, de financiering van de bouw sterk af. De stijgende bouwprijzen en rentevoeten zorgden de laatste jaren voor een gestegen dagprijs van meer dan 10 euro per dag. In die periode steeg de subsidie per dag van de overheid voor de bouw amper van 5,14 euro naar 6 euro. We kunnen dus stellen dat die stijging verwaarloosbaar is in vergelijking met de gestegen kosten. In overleg met de koepelorganisatie maken we er werk van om deze problematiek ter sprake te brengen bij de overheid met het oog op een betere financiering.
Als gevolg van het voorafgaande staan de dagprijzen en de toegankelijkheid van ouderenzorg meer dan ooit onder druk. Ouderenzorg dreigt steeds meer te evolueren van een zorg die gegarandeerd is voor elke zorgbehoevende oudere met zorgbehoefte naar een dienst die slechts een deel van de bevolking zich financieel kan veroorloven. Vanuit onze missie maken we er beleidsmatig werk van om hier een passend antwoord op te bieden. De verwachtingen op vlak van evoluerende dagprijzen zal de basis vormen om het financieel beleid van onze groep verder vorm te geven.